Houtstof en -explosiegevaar
Bij werkzaamheden waar houtstof vrijkomt, moeten maatregelen genomen zijn om de blootstelling te beperken, zoals afzuiging bij houtbewerkingmachines. De blootstelling aan houtstof in het algemeen moet beoordeeld worden; bij twijfel kan dit gemeten worden door een deskundige. Verder moet bij het schoonmaken van de ruimte gebruik gemaakt worden van een stofzuiger i.p.v. een bezem om de opwerveling van stof tegen te gaan
Bij houtbewerkingen kan (de opvang van) houtstof een stofexplosie veroorzaken. Uit de resultaten van de Inspectie in 2009 blijkt dat 74% van de scholen met een houtstofinstallatie onvoldoende maatregelen had getroffen tegen stofexplosiegevaar. Het is daarom van belang dat apparatuur en werkomgeving voldoen aan de ATEX richtlijn (de Europese richtlijn voor explosieveiligheid).
Stofexplosies en Atex richtlijnen
Atex is een samentrekking van het Franse 'Atmosphères Explosibles', oftewel explosieve atmosferen. Per 1 juli 2006 zijn de Europese Atex-richtlijnen ook in Nederland van kracht. Deze richtlijnen behandelen – onder andere – de risico’s van stofexplosies. Er is sprake van 2 verschillende Atex-richtlijnen:
Voldoet de afzuiginstallatie aan Atex?
Vaak wordt er gevraagd: voldoet de afzuiginstallatie aan Atex? Uit de informatie bij dit item wordt duidelijk dat deze vraag niet zomaar kan worden beantwoord. De Atex-regelgeving heeft betrekking op de veiligheid bij stofexplosies op de werkplek. De eigenlijke vraag is dan ook: kan de afzuiging, als daarin een explosie plaatsvindt, gevaar opleveren op de werkplek?
Dit risico moet door de leverancier / fabrikant worden afgedekt door het aanbrengen van het CE-merk op de apparatuur én door de gebruiker middels het Explosie Veiligheids Document, gevolgd door de daaruit voortvloeiende maatregelen. Bij controle kijkt de Arbodienst of de afzuigvoorziening en de afzuiginstallatie aan de richtlijn voldoen.
1) ATEX 153 is een informele benaming voor de juridische naam 'richtlijn 1999/92/EG'. ATEX 153 is de opvolger van ATEX 137.
2) ATEX 114 is een informele benaming voor de juridische naam 'richtlijn 2014/34/EU'. ATEX 114 is de opvolger van ATEX 95.