Eisen aan afzuiginstallaties

Door de invoering van de Atex-richtlijnen is ook het explosiegevaar bij afzuiginstallaties sterk in de belangstelling komen staan. Het uitgangspunt bij de veiligheid van afzuiginstallaties is dat voorkomen moet worden dat hierin een explosie plaats kan vinden. Daarbij bestaat er een groot verschil tussen buiten en binnen opgestelde afzuiginstallaties.

Buiten opgestelde afzuiginstallatie

Voor buitenopstellingen geldt enkel dat moet worden voorkomen dat een stofexplosie naar binnen slaat. Dit kan eenvoudig worden gerealiseerd door het aanbrengen van explosie-ontlastingspanelen op de filterkast, een terugslagklep in de zuigleiding en een U-bocht constructie met ingebouwde ontlasting in het retourkanaal. Laat u hierover adviseren door de leverancier.

Binnen opgestelde afzuiginstallatie

De drukopbouw bij een explosie van houtstof kan oplopen tot 10 bar. Omdat een afzuigunit dit niet aankan, wordt de druk altijd met explosiepanelen gereduceerd tot een voldoende laag niveau. Daarnaast moet, omdat de steekvlam naar buiten moet kunnen, de unit tegen een buitengevel worden geplaatst met openingen in de gevel (of eventueel het dak).

Soms is het plaatsen tegen de buitengevel niet mogelijk. Dan ontstaat een situatie die niet door de Atex-richtlijnen of andere regelgeving is afgedekt. Hierover ontstond aanvankelijk bij de invoering van de Atex-richtlijnen grote verwarring. Inmiddels tekent zich echter bij de controlerende instanties en de verzekeraars een trend af, die erop neerkomt dat deze opstellingen oké zijn, wanneer aan de volgende voorwaarden is voldaan:

• De afzuigunit is geheel gesloten en werkt volgens het onderdrukprincipe. Bij onderdruk is de ventilator na het filter geplaatst en is de afzuigunit vrij van ingebouwde ontstekingsbronnen. Aanzuigen van externe vonken blijft evenwel altijd mogelijk. Verder kunnen zich rondom een onderdrukunit geen stoflagen vormen en ontstaat er dus geen Atex-zone.
• De omkasting is voldoende drukstootvast geconstrueerd. Wat ‘voldoende’ is, is onduidelijk. In Duitsland wordt 0,2 bar aangehouden¹. Dit is echter veel te weinig omdat de explosiedruk kan oplopen tot 10 bar. In Nederland - en overig Europa - wordt deze waarde daarom vooralsnog niet geaccepteerd.
• De unit beschikt over een ingebouwde automatische brandblusinrichting. Een stofexplosie wordt bijna altijd voorafgegaan door brand in de unit. Door het aanbrengen van een automatische brandblusinrichting wordt het risico sterk verminderd.

Binnen opgestelde oude (overdruk)installaties

Een groot deel van de binnen opgestelde afzuiginstallaties is nog van het ouderwetse overdrukprincipe. Deze apparaten geven stof af en als dat langer dan 1000 uur per jaar blijft liggen, is Atex wel van toepassing. Voor bestaande apparatuur moet per geval een risico-analyse worden gemaakt en de noodzakelijke aanpassingen worden gedaan. Dit kan uiteenlopen van het aanbrengen van explosie-panelen in combinatie met het voorkomen dat een explosie naar binnen slaat, of het wijzigen van de opstelling, tot het compleet vernieuwen van de apparatuur.

¹) Richtlijn conform DIN 8416