Houtstof en houtstofexplosiegevaar

Het is niet gezond om houtstof in te ademen. In het ergste geval kan dat kankerverwekkend zijn. Als er voldoende houtstof in de lucht aanwezig is, dan kan dat mengsel van houtstof en zuurstof explosief zijn. Daarom moet houtstof in het lokaal zoveel mogelijk vermeden worden.

Bij werkzaamheden waar houtstof vrijkomt moeten maatregelen genomen zijn om de blootstelling te beperken, zoals afzuiging bij houtbewerkingmachines. De blootstelling aan houtstof in het algemeen moet beoordeeld worden; bij twijfel kan dit gemeten worden door een deskundige. Verder moet bij het schoonmaken van de ruimte gebruik gemaakt worden van een stofzuiger en niet van een bezem, om het opwervelen van stof tegen te gaan.

Bij houtbewerkingen kan (de opvang van) houtstof een stofexplosie veroorzaken. Een houtstofafzuiginstallatie bevat altijd delen waar het explosierisico groot is, in het bijzonder de filterinstallatie en de houtopvang (mothok).

Houtstof kan met zuurstof uit de omgeving als gevolg van opwerveling een explosief mengsel vormen. Om dit mengsel tot explosie te brengen is verder een ontstekingsbron nodig zoals open vuur, een heet oppervlak, mechanische vonken, vonken als gevolg van statische elektriciteit (onvoldoende aarding van pvc-buizen bijvoorbeeld) of vonken uit elektrische apparatuur. Het is daarom van belang dat apparatuur en werkomgeving voldoen aan de ATEX-richtlijn (de Europese richtlijn voor explosieveiligheid).

Bij controle kijkt de arbodienst of de afzuigvoorziening en de afzuiginstallatie aan deze richtlijn voldoen. Het risico rond houtstofexplosiegevaar moet opgenomen worden in de RI&E.

Meer informatie is te vinden in de bijlage over Stofexplosies en ATEX-richtijnen.