Lay-out en vrije ruimte
Vrije ruimte rond machines en werktafels
In het algemeen geldt dat doorgangen en looppaden vrij moeten zijn van obstakels en voldoende breed. De norm is 80 cm voor enkelzijdig verkeer, 120 cm voor dubbelzijdig en 150 cm als leerlingen rug aan rug werken. Let op dat dit ook in de lessituatie het geval is en dat tassen de looppaden niet blokkeren.
Tip van een docent: “Je kunt als docent eigen aanvullende regels maken. Bijvoorbeeld door een veilige zone rondom een apparaat op de vloer te tekenen. Als er één leerling aan het werk is, staat de rest erbuiten. Daarmee zorg je voor voldoende werkruimte en wordt voorkomen dat leerlingen elkaar afleiden.”
Het lokaal moet voorzien zijn van twee vluchtwegen, die vrijgehouden moeten worden en altijd te openen zijn. Verder geldt dat de vloer voldoende stroef moet zijn, vrij van hobbels of gaten en makkelijk te reinigen. Er moet daglicht binnenkomen en het lichtniveau moet ongeveer 300 lux zijn. Voorkom verblinding, spiegeling of scherpe contrasten op het werkstuk.
Tip: Luxmeters zijn als gratis app voor smartphones beschikbaar.
Lay-out machinale houtbewerkingsmachines
Een van de belangrijkste voorwaarden voor indeling van ruimten komt van de normering van de Arbeidsinspectie zelf. De normen zijn gebruikelijk in het bedrijfsleven en worden regelmatig aangepast aan actuele situaties. Bij het vaststellen van de benodigde ruimte en de indeling ervan zijn de volgende punten van belang:
- De benodigde machines, volgorde van werkzaamheden bij bewerking van hout en de afmetingen van verbruiksmateriaal.
- Benodigde ruimte rond machines met o.a. primaire ruimte (bewerkingsruimte) en secundaire ruimte (manoeuvreerruimte).
- Ruimte voor transport van materiaal en de bereikbaarheid van deuren en nooduitgang.
- En natuurlijk de algemene risico’s bij werken met machines.
In de bijlage Lay-out machinale houtbewerkingsmachines vindt u uitgebreide informatie voor de indeling van de machinale voor houtbewerkingsmachines. Met oppervlaktetekeningen voor 11 basismachines, inclusief arceringen voor primaire en secundaire ruimte.